Het was één van de eerste trainingen die ik gaf. Lang geleden. Een verplichte cursus voor docenten na schooltijd. Ze moesten leren leerlingen op een coachende manier tegemoet te treden en zich minder als docent gaan gedragen. Dat ze er niet echt zin in hadden, begreep ik wel. Ik stond net wat te vertellen over communicatie toen de koffiejuffrouw een karretje vol kannen het lokaal inreed. ’Yeah koffie’, riep één van de docenten! Een andere docent sprong op en liep naar de zilveren kannen: ‘Iemand koffie?’ Hij schonk alvast een bekertje vol. ‘Kunnen we niet even wachten tot de pauze’, protesteerde iemand. ‘Ja, zíj was nog wat aan het vertellen’, zei een ander en ze knikte daarbij met haar hoofd naar mij.
Ik wist niet wat ik moest doen met al die verschillende reacties. Mijn trainingsgroep was eigenlijk een zichzelf sturend team. Of zag ik ze als een groep mensen die deed waar ze zelf zin in hadden?
De groep, dat ben jij!
Ik vroeg om raad bij een ervaren supervisor. ‘Hoe is het als je je voorstelt dat jij al die tegenstrijdige reacties die deelnemers hebben ook zelf allemaal hebt? Dat eigenlijk elke deelnemer, elke persoon in de groep, ook in jou zit? Degene die er geen heil in ziet, degene die wil doorgaan en al die anderen ook?’
Sindsdien sta ik nooit meer slechts vóór een groep, tegenover of bíj een groep, sindsdien besef ik dat elke groep tegelijkertijd ook ín mij aanwezig is.
De stille deelnemer zit ook in jou
Toen ik later met een collega samen een team begeleidde, hielp deze gedachte mij. Mijn medetrainer deelde in de pauze zijn ergernissen. ‘Wat zijn die teamleden irritant, zeg. Ze praten allemaal door elkaar bij elke vraag. De stille deelnemers komen helemaal niet aan het woord!’ zei hij . ‘Stille deelnemers?’ vroeg ik mezelf af, ‘waren die er ook bij?’ Ik realiseerde me dat ik die helemaal niet had opgemerkt. Ik vond de teamleden juist heel betrokken. Eigenlijk ging het in dit team zoals het vroeger bij mij thuis aan tafel ging. Daar praatte iedereen ook altijd luidruchtig door elkaar heen. Luisteren deden we niet echt, we reageerden voornamelijk op elkaar.
Als alle stemmen gelden
Stel nou dat die hele groep ook in mij zat? Had ik eigenlijk zelf ook een kant in mij die stil was? Introvert? Zwijgzaam? Of had ik die vroeger gehad en was die verdwenen? Ik moest erkennen dat dat zo was. Ik had een kant had die stil was. Maar zo mocht ik van mezelf in een groep niet zijn. Stil; dat was niet gezellig!
Dankzij al die verschillende deelnemers in groepen heb ik veel kanten van mijzelf ontmoet. Stille en luidruchtige, opvliegende en harmonieuze, mooie en lelijke. Ik leerde dat het vooral de spraakzame types in mij waren die veel bepaalden. Hun stem gold. Zij stuurden mij eigenlijk aan. En niet ik. Andere aspecten van mij kwamen nauwelijks aan het woord.
Geef aandacht aan al je stemmen
Als begeleider zie ik het als mijn taak om alle stemmen in een team te horen. Niet alleen degenen die het hardst roepen, die ik zelf het meest herken, of de stemmen die nu eenmaal de meerderheid vormen of sociaal gewenst zijn. Maar… om echt naar alle personen in een groep te kunnen luisteren moet je ze ook kunnen zien en horen in jezelf. Zelfs die kanten waarvan je je misschien niet bewust bent dat ze er zijn of waarvoor je je schaamt als je zou toegeven dat je ze hebt.
Wil je dat álle stemmen gelden? Kijk dan naar de mensen die je uit balans brengen. Zoek deze stemmen in jezelf zodat je ook echt naar ze kunt luisteren als je ze in een ander hoort.
Tips: hoe ontdek je onontdekte kanten in jezelf?
- Welke stemmen wil je eigenlijk de mond snoeren of brengen je uit balans? Welke type mensen irriteren je of bewonder je juist bovenmatig?
- Heb je eigenlijk zo’n type persoon in jezelf die zich soms zo gedraagt?
- Had je vroeger zo’n type persoon in jezelf en waar is die nu gebleven?
- Zou je je kunnen voorstellen dat je zo kon doen? En wanneer?
- Hoe zou je het vinden als je deze persoon ook in jezelf aantrof?
- Zou het je van pas kunnen komen als je iets van het vermogen van dit type persoon in jezelf trof?
- Ervaar deze persoon in jezelf en schud hem of haar de hand of maak een kleine buiging.
Als alle stemmen gelden was een blog voor zelfsturendeteams.com (opgeheven site) 26 oktober 2017
Meer lezen?
Kijk dan eens in de webshop
